Hội phát triển hợp tác kinh tế Việt Nam - ASEAN (VASEAN) được định vị là cây cầu nối hữu hiệu trong hợp tác kinh tế giữa các doanh nghiệp Việt Nam với các nước ASEAN và các đối tác chính của khối gồm Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ, Australia…
Trong 14 năm xây dựng và phát triển, Hội VASEAN đã có nhiều ý kiến đóng góp vào các dự thảo chính sách của Nhà nước và hỗ trợ doanh nghiệp xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch. Bước sang năm 2023, với tình hình mới, Hội VASEAN cũng có những định hướng hoạt động phù hợp.
 |
Phó Chủ tịch thường trực Hội VASEAN Bùi Tường Lân cho biết, ngày đầu mới thành lập năm 2008, Hội VASEAN chỉ có phạm vi hoạt động tập trung ở 3 nước Việt Nam – Lào – Campuchia. Sau đó, do đòi hỏi của bối cảnh quốc tế, khi cộng đồng ASEAN ngày càng phát triển năng động và yêu cầu của Chính phủ mong muốn Hội mở rộng hợp tác với các nước nội khối, nên Hội đã mở rộng phạm vi.
Bước chuyển mình này bắt đầu từ ngày 16/8/2018 khi Hội được đổi tên như hiện nay là Hội phát triển hợp tác kinh tế Việt Nam - ASEAN. Cùng với những thay đổi này, theo Phó Chủ tịch thường trực Hội VASEAN, thông qua các hoạt động của Hội, doanh nghiệp được hỗ trợ xúc tiến đầu tư, gặp gỡ các đối tác, ký kết được các hợp đồng làm ăn ngắn hạn, trung hạn, dài hạn.
Đặc biệt, doanh nghiệp được tạo điều kiện học hỏi kinh nghiệm kinh doanh của các nước trong khu vực. Đặc thù của các doanh nghiệp trong Hội đều có quy mô vừa và nhỏ nên dễ linh động trong chuyển đổi, thích ứng với những biến động. Tuy nhiên chính vì quy mô vừa và nhỏ nên khả năng nâng cao công nghệ, mở rộng quy mô của doanh nghiệp gặp khó khăn.
Đây cũng chính là tiền đề để Hội VASEAN vạch ra những định hướng hoạt động năm 2023 nhằm thể hiện vai trò đồng hành tích cực của mình.
 |
Từ đó, theo ông Bùi Tường Lân, Hội VASEAN xác định 3 trụ cột chính trong việc đồng hành cùng các doanh nghiệp Việt chinh phục thị trường ASEAN và các nước đối tác.
Thứ nhất, nâng cao năng lực của Hội thông qua việc biên soạn lại bộ quy định để các đơn vị bên dưới có điều kiện mở rộng hội viên. Cùng với đó, tăng cường hợp tác với các đơn vị tư vấn, trung tâm, viện nghiên cứu để thực hiện công tác đào tạo, chuyển giao công nghệ, hỗ trợ doanh nghiệp về các thủ tục nhanh và kịp thời.
Thứ hai, tăng cường mối quan hệ với các Đại sứ quán các nước ASEAN và các nước đối tác. Đây là kênh quan trọng chủ lực kết hợp với các đầu mối doanh nghiệp lâu đời, nhằm thông tin thị trường, kết nối giao thương.
Thứ ba, nâng cao năng lực của cơ quan ngôn luận của Hội, từ đó, mở rộng không gian, chất lượng truyền thông, làm tốt công tác trao đổi thông tin đa chiều và quảng bá đem lại hiệu ứng lan tỏa cho VASEAN.
 |
Cùng chung quan điểm với ông Bùi Tường Lân, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội VASEAN Bùi Tất Thắng đánh giá, 2022 là một năm khó khăn do tác động của Covid-19 dai dẳng và nặng nề hơn dự kiến, ảnh hưởng đến cộng đồng doanh nghiệp ở mọi quy mô.
Theo Phó Chủ tịch Hội VASEAN, năm 2023 được dự báo còn nhiều khó khăn. Ông Thắng phân tích, thách thức lớn nhất là nối lại các chuỗi cung ứng đứt gãy của thời kỳ Covid-19. Hiện nay, nguồn cung về lao động đang thiếu, nguyên vật liệu thị trường chưa đều đặn.
Bên cạnh đó, thách thức về giá cả vật tư tăng cao do lạm phát, đồng tiền có nguy cơ bất ổn về giá. Xung đột Nga – Ukaraine ảnh hưởng đến thị trường năng lượng, an ninh lương thực. Các tổ chức kinh tế thế giới đều điều chỉnh dự báo tăng trưởng năm sau sẽ thấp đi.
Trong nước, xáo trộn thị trường bất động sản và thị trường trái phiếu là hai biến động mới nổi với những nguy cơ khó lường.
Trước bối cảnh đó, PGS. TS Bùi Tất Thắng nhận định, các doanh nghiệp Hội VASEAN đa phần là quy mô nhỏ sẽ cần nhiều nỗ lực để thích ứng và duy trì sự tồn tại.
Tuy nhiên, ông Thắng cũng chỉ ra, doanh nghiệp cả nước nói chung và Hội VASEAN nói riêng có thể vững niềm tin vào những chính sách hỗ trợ thiết thực của Chính phủ, nhất là với doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Ngoài ra, các doanh nghiệp Hội VASEAN cũng đang nỗ lực tìm ra các thị trường ngách để giảm giá thành, nâng cao cơ hội bươn chải vượt qua giai đoạn khó khăn sắp tới. Một số nước đang có nhu cầu phục hồi hậu Covid như Việt Nam, đây là cơ hội để các doanh nghiệp tìm ra được cơ hội tốt cho sự phát triển.
Bên cạnh đó, đối với khu vực mà Hội VASEAN có phạm vi hoạt động, các nước đều có thế mạnh tìm thấy các cơ hội tốt trong đầu tư ở các nước láng giềng. “Có thể nhận định, khi kinh tế phục hồi, dòng vốn FDI năm 2023 sẽ không suy giảm hơn năm 2022 và có thể mở rộng hơn, đây là cơ hội cho các doanh nghiệp trong nội khối tăng cường giao thương, mở rộng kinh doanh”, PGS. TS Bùi Tất Thắng nhận định.
 |
 |
Từ những phân tích cơ hội và thách thức trong năm tới, Phó Chủ tịch Hội VASEAN Bùi Tất Thắng cho rằng, doanh nghiệp cần tăng sức chống chịu bằng việc nắm bắt xu hướng của thị trường, lựa chọn các lĩnh vực và bạn hàng. Đây cũng là việc mà Hội VASEAN muốn đồng hành với các doanh nghiệp để nâng cao năng lực cạnh tranh, đi xa, đi đúng đường, đúng hướng.
Hiện tại, thế giới đang bước vào chu kỳ khó khăn, do đó, doanh nghiệp kỳ vọng sự phối hợp chính sách giữa các nước để phục hồi kinh tế nhanh chóng.
Ở trong nước, môi trường kinh doanh là do điều hành vĩ mô của Nhà nước điều tiết. Ông Thắng cho biết, cộng đồng doanh nghiệp Hội VASEAN mong muốn Nhà nước có những điều chỉnh chính sách ổn định để yên tâm làm ăn và sẵn sàng đầu tư, giao lưu thương mại nhiều hơn.
Đặc biệt là trong việc tạo dựng niềm tin thị trường, điều này cần thiết không những cho các doanh nghiệp đang hoạt động mà còn tạo điều kiện cho các doanh nghiệp khởi nghiệp.
Theo PGS. TS Bùi Tất Thắng, trong năm tới, với tâm lý e ngại rủi ro biến động, các doanh nghiệp có thể kém phấn khởi khi tham gia thị trường, thận trọng hơn trong quan sát. Nhưng cần nhanh chóng giải tỏa tâm lý này, bởi khi dòng vốn chững lại thì đó là thất bại của người kinh doanh.
“Dự báo tình hình sắp tới sẽ nhiều khó khăn, nhưng cách giải quyết khó khăn phụ thuộc nhiều vào cách chúng ta thoát khỏi khó khăn. Do vậy, doanh nghiệp cần chuẩn bị bản lĩnh sẵn sàng chấp nhận rủi ro trước bối cảnh nhiều biến động”, Phó Chủ tịch VASEAN Bùi Tất Thắng nhấn mạnh.
