Trong báo cáo thị trường trái phiếu năm 2022 triển vọng 2023 cập nhật ngày 13/2, Chứng khoán VNDirect cho biết, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp phát hành trong quý 4/2022 chỉ đạt 3.619 tỷ đồng, giảm 94,5% so với quý trước và 98,8% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, hầu hết là trái phiếu phát hành riêng lẻ và không có đợt phát hành trái phiếu công chúng nào.
Theo VNDirect, giá trị phát hành trái phiếu giảm mạnh trong quý 4/2022 đến từ 2 nguyên nhân chính: Nghị định 65/2022/NĐ-CP được ban hành vào 16/09/2022 đã thắt chặt những quy định về cả phía cung và phía cầu đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp, niềm tin của nhà đầu tư đã giảm đi sau khi cơ quan quản lý Nhà nước chỉ ra một loạt các sai phạm của doanh nghiệp phát hành.
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp trầm lắng trong năm 2022 với tổng giá trị phát hành giảm 64%, chỉ đạt 269.733 tỷ đồng. Trong đó, trái phiếu phát hành riêng lẻ chiếm 97%, đạt 261.934 tỷ đồng; phát hành ra công chúng đạt 7.799 tỷ đồng.
 |
| Giá trị và tỷ lệ phát hành thành công trái phiếu doanh nghiệp theo tháng (tỷ đồng). |
Trong bối cảnh chi phí tài chính gia tăng, lực cầu nội địa yếu đi, thị trường bất động sản trầm lắng, các doanh nghiệp đang có xu hướng hoãn hoặc hủy kế hoạch mở rộng kinh doanh, dẫn đến giảm nhu cầu vốn.
Vì vậy, VNDirect cho rằng thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ tiếp tục trầm lắng trong nửa đầu năm 2023. Khối lượng phát hành sẽ phục hồi đáng kể trong nửa cuối năm 2023 từ mức nền thấp của 2022, nhờ lợi nhuận của doanh nghiệp khởi sắc hơn, lãi suất ổn định và cơ chế thị trường tốt hơn.
Nhóm bất động sản có giá trị đáo hạn lớn nhất
Theo VNDirect, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn trong quý 1/2023 ước tính giảm 40,3% so với quý 4/2022, đạt 30.655 tỷ đồng. Tuy nhiên, áp lực đáo hạn sẽ tăng mạnh trong quý 2 và quý 3 với giá trị lần lượt đạt 93.139 tỷ đồng (tăng 204% so với quý trước; tăng 169% so với cùng kỳ 2021) và 89.488 tỷ đồng (tăng 50% so với cùng kỳ).
Sau giai đoạn thách thức này, giá trị đáo hạn trong quý 4/2023 sẽ hạ nhiệt 33,4% so với quý trước về mức 59.571 tỷ đồng (tăng 16% so với cùng kỳ).
Cả năm 2023, VNDirect ước tính giá trị đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp sẽ đạt khoảng 272.853 tỷ đồng (tăng 77% so với cùng kỳ). Tỷ lệ trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn của ngành bất động sản, tài chính - ngân hàng, khác lần lượt là 38%, 37% và 25% (thống kê chỉ bao gồm các đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ từ năm 2019 tới nay và đã bao gồm các doanh nghiệp phát hành đã thực hiện mua lại trái phiếu trước thời gian đáo hạn).
 |
| Ước tính khối lượng trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn trong năm 2023 (tỷ đồng). |
Như vậy, bất động sản là nhóm ngành chiếm tỷ trọng lớn nhất với tổng giá trị đáo hạn trái phiếu riêng lẻ trong năm khoảng 102.570 tỷ đồng, tăng 76% so với cùng kỳ năm 2021. Các doanh nghiệp có giá trị đáo hạn cao nhất trong 2023 bao gồm: CTCP Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va (14.476 tỷ đồng), Công ty TNHH Saigon Glory (7.000 tỷ đồng), và Công ty TNHH Phát triển Bất động sản An Khang (4.960 tỷ đồng).
Tài chính - ngân hàng là nhóm ngành chiếm tỷ trọng lớn thứ hai với tổng giá trị đáo hạn khoảng 100.824 tỷ đồng (tăng 55% so với cùng kỳ). Các tổ chức tài chính có giá trị đáo hạn cao nhất trong 2023 gồm: HDBank (14.048 tỷ đồng), VPBank (13.650 tỷ đồng) và LienVietPostBank (9.900 tỷ đồng).
Các ngành khác có giá trị đáo hạn khoảng 69.459 tỷ đồng (tăng 122% so với cùng kỳ). Các doanh nghiệp có giá trị đáo hạn cao như CTCP Xây dựng Kiến Hưng Thịnh (3.600 tỷ đồng) và CTCP Đầu tư Xây dựng Tường Khải (2.990 tỷ đồng).
